زنان توانمند افغان، مانع رکود صنعت ابریشم بافی شدند!

هرات یکی از ولایت های فرهنگی و صنعتی افغانستان است که تولیدات انواع صنایع دستی از دیر زمان در آن به کثرت وجود اگرچه طی سال های اخیر چندین نوع صنعت دست به دلیل موجودیت کالاهای ماشینی وارداتی رو به رکود نهاده است، اما هنوز هم هنرمندان زیادی هستند که برای بقا و احیای صنایع دستی هرات تلاش میکنند.
صنعت ابریشم بافی نیز یکی از هنر های قدیمی این ولایت میباشد که قدامت آن به بالا تر از 4500 سال میرسد و هم اکنون بالاتر از 200 دستگاه ابریشم بافی در شهر و برخی ولسوالی های هرات فعالیت دارد.

در این کارگاه های نه چندان بزرگ، خانم ها و مردهای زیادی مصروف کار اند.
امروز به یکی از کارگاه های قالین بافی در شهر هرات آمدم که شال های ابریشمی، کیف ها، کفش، لباسهای مردانه و زنانه؛ و انواع دیگری از صنایع ابریشم باف را تولید میکند.

صدای گوش نواز ترق ترق دستگاه چوبی ابریشم بافی یکی از صدا هاییست که اکثر هموطنان کهن سال ما با آن آشنایی دارند و شغل اصیل بیشتر از آنها به حساب میرود.
خانم صدیقه تمسکی خانمی است که 40 سال از عمر خویش را صرف زنده نگهداشتن صنعت ابریشم بافی کرده است. او این صنعت را از همسرش که یکی از قدیمی ترین ابریشم بافان هرات بود، آموخته است.

خانم تمسکی که در سال 1387 خورشیدی کارگاه کوچک ابریشم بافی را در شهر هرات ایجاد کرده بود، تا حالا ده ها تن از خانم ها را در این صنعت آموزش داده تا بتوانند ضمن احیای این صنعت، همچنان درامد شخصی داشته باشند و خانواده های خود را تمویل نمایند.

خانم صدیقه تمسکی در گفتگو با مونیخ ژورنال افزود: ” ما قبلا در این کارگاه برای 52 خانم زمینه کار را فراهم کرده بودیم، اما پس از تحولات اخیر در کشور و بنابر برخی دلایل، فعلا تعداد خانم ها در این کارگاه به 22 نفر رسیده است”.

در این کارگاه از ابریشم شال، کیف، لباس و ده ها نوع تولیدات دیگر به چشم میخورد که همه از ابریشم ساخته میشود.

رنگ های دلکش و اجناس بسیار ظریف که اثر هنر دستان توانمند بانوای ابریشم باف هرات است.

در کنار کیف های شانگی ، همچنان کفش های زنانه که از تار ابریشم بافته و دوخته شده اند، پیش چشم مشتری ها خودنمایی میکنند.

به گفته خانم تمسکی قیمت این کفش ها در حدود 1000 افغانی است اما در کشور های بیرون مرزی قیمت های آن چندین برابر این قیمت میباشد اما نبود صادرات آنها را مجبور ساخته اند تا در کشور آنرا به فروش برساند.

اما آنچه هنوز به عنوان مشکل بزرگ سد راه گشترس این صعنت عنوان میشود، نبود بازار مناسب داخلی و از سویی هم بی توجهی مسوولان در یافتن مارکت جهانی برای صنایع دستی میباشد.

نبود مارکت خوب و فورشات اندک صنایع دستی باعث شده است تا خانم های صنعت کار هرات درامد بالایی نداشته باشند و با کمترین حقوق و امتیاز کار کنند.

زنان مبتکری همچو خانم صدیقه تمسکی نیاز به حمایت مالی و پشتیبانی تخنیکی دارند تا بتوانند شرکت های تولیدی بزرگتری راه اندازی نموده و زمینه ساز ایجاد مشاغل و حرفه های پر درامد برای دیگر زنان شوند.

اگر چه طی سالهای اخیر صنعت ابریشم بافی تا مرز از بین رفتن قرار گرفته بود، اما هنرمندان این صنعت دوباره ابریشم بافی را احیا کردند و در تلاش یافتن بازار مناسب برای تولیدات خود میباشند.

خانم های مصروف در صنعت ابریشم بافی امید های را در سر می پرورانند تا صنعت آنها جهانی شود و بازار فروش خارجی برای آنها وجود داشته باشد تا این صنعت با ارزش بیشتر از این پیشرفت کند.

گزارش: نذیر هاشمی – خبرنگار حوزوی مونیخ ژورنال در زون غرب افغانستان

ویراست: س.ع. سادات